Uchwała Nr 252/XXVIII/2021 Rady Gminy Kłomnice z dnia 27.05.2021
Uchwała Nr 252/XXVIII/2021
Rady Gminy Kłomnice
z dnia 27 maja 2021 r.
w sprawie rozpatrzenia petycji o opinię dotyczącą przeprowadzenia referendum ludowego
Na podstawie art. 18 ust. 2 pkt 15 i art. 18b ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 roku o samorządzie gminnym (tj. Dz. U. z 2020 r., poz. 713 ze zm.) oraz art. 9 ust. 2 i art. 13 ust. 1 ustawy z dnia 11 lipca 2014 roku o petycjach (tj. Dz. U. z 2018 r., poz. 870 ze zm.),
Rada Gminy Kłomnice uchwala, co następuje:
§ 1. Po rozpatrzeniu petycji wniesionej 16 lutego 2021 roku przez Panią Teresę Garland o opinię w sprawie przeprowadzenia referendum ludowego Rada Gminy Kłomnice postanawia petycji nie uwzględnić.
§ 2. Zobowiązuje się Przewodniczącego Rady Gminy Kłomnice do zawiadomienia wnoszącego petycję o sposobie jej załatwienia.
§ 3. Uchwała wchodzi w życie z dniem podjęcia.
Uzasadnienie
W dniu 16 lutego 2021 roku do Rady Gminy Kłomnice wpłynęła petycja złożona przez Panią Teresę Garland, o opinię w sprawie przeprowadzenia referendum ludowego.
Zgodnie z art.18b ust.1 ustawy z dnia 8 marca 1990r. o samorządzie gminnym (t.j.Dz.U.z2020r.poz.713zpóźn.zm.), zwanej dalej „u.s.g.", rada gminy rozpatruje skargi na działania wójta i gminnych jednostek organizacyjnych; wnioski oraz petycje składane przez obywateli, w tym celu powołuje Komisję Skarg, Wniosków i Petycji.
Petycja była przedmiotem posiedzenia Komisji Skarg, Wniosków i Petycji w dniu 3 marca 2021 roku. Komisja w pierwszej kolejności dokonała weryfikacji petycji pod względem formalnym tj. dokonano sprawdzenia, czy spełnia ona wymagania opisane w art.4 ustawy o petycjach. Komisja ustaliła, że petycja z dnia 16 lutego 2021 roku spełnia wymagania formalne. Ustalono także że petycja została wniesiona w interesie publicznym.
Na wstępie należy wskazać, że art. 2 ust. 3 ustawy z dnia 11 lipca 2014 r. o petycjach (Dz. U. z 2018 r. poz. 870), stanowi, iż „Przedmiotem petycji może być żądanie, w szczególności zmiany przepisów prawa, podjęcia rozstrzygnięcia lub innego działania w sprawie dotyczącej podmiotu wnoszącego petycję, życia zbiorowego lub wartości wymagających szczególnej ochrony w imię dobra wspólnego, mieszczących się w zakresie zadań i kompetencji adresata petycji” a działanie polegające na wydaniu opinii przez Radę Gminy Kłomnice w sprawie przeprowadzenia referendum ludowego nie mieści się w zakresie działania organów gminy.
Rada, jako organ uchwałodawczy gminy, zobowiązana jest bowiem do działania na podstawie i w granicach prawa, co oznacza, że każda czynność podejmowana przez radę gminy powinna znajdować podstawę w przepisach prawa, a uchwały o charakterze niewładczym (apele, rezolucje, odezwy) muszą mieścić się w kompetencjach gminy i organu stanowiącego, określonych przez ustawy oraz dotyczyć spraw właściwych dla społeczności lokalnej. Biorąc pod uwagę przepis art.18 ust.1 u.s.g., który stanowi, że „do właściwości rady gminy należą wszystkie sprawy pozostające w zakresie działania gminy, o ile ustawy nie stanowią inaczej", wskazać należy, że niedopuszczalna jest jego wykładnia rozszerzająca. W orzecznictwie oraz w doktrynie przyjmuje się, że przepis art.18 ust.1 u.s.g. daje podstawę do podjęcia uchwały przez radę gminy tylko wówczas, gdy istnieje konkretny przepis prawa materialnego zobowiązujący do wydania takiej uchwały lub sprawa dotyczy materii niemającej charakteru normatywnego np. o charakterze programowym, intencyjnym, pozostających w granicach zadań gminy przewidzianych w przepisach prawa.
Biorąc pod uwagę treść złożonej petycji taki przypadek jednak nie występuje. Zgodnie bowiem z art. 125 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997r. (Dz.U.1997.78.483) w sprawach o szczególnym znaczeniu dla państwa może być przeprowadzone referendum ogólnokrajowe, które ma prawo zarządzić Sejm bezwzględną większością głosów w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby posłów lub Prezydent Rzeczypospolitej za zgodą Senatu wyrażoną bezwzględną większością głosów w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby senatorów. Zasady i tryb przeprowadzania referendum określa ustawa.
Podstawą prawną przeprowadzania referendum lokalnego w Polsce są art. 4 i 170 Konstytucji RP. Postanowienia Konstytucji precyzuje ustawa z 15 września 2000 o referendum lokalnym (t.j. Dz.U. z 2019r. 741) . Zgodnie z jej brzmieniem, mieszkańcy jednostki samorządu terytorialnego, jako członkowie wspólnoty samorządowej wyrażają w nim swoją wolę:
1.w sprawie odwołania organu stanowiącego tej jednostki,
2.co do sposobu rozstrzygania sprawy dotyczącej tej wspólnoty, mieszczącej się w zakresie zadań i kompetencji organów danej jednostki,
3.w innych istotnych sprawach, dotyczących społecznych, gospodarczych lub kulturowych więzi łączących tę wspólnotę.
Przedmiotem referendum gminnego może być również:
1.odwołanie wójta (burmistrza, prezydenta miasta),
2.samoopodatkowanie się mieszkańców na cele publiczne mieszczące się w zakresie zadań i kompetencji organów gminy.
Wobec powyższego uznać należy, że przedmiot petycji nie wpisuje się do zakresu kompetencji organu stanowiącego gminy, wobec czego złożona petycja nie może zostać uwzględniona przez Radę Gminy Kłomnice.